ریزش موی سکه‌ای آلوپسی آره آتا

اگر موهای سر شخصی در یک یا چند نقطه به طور ناگهانی بریزد آن فرد به ریزش موی سکه‌ای مبتلا شده است.
اندازه‌ی نقاط گرد بدون مو ۱ تا ۵ سانتیمتر است. ریزش موی سکه‌ای در هر سنی دیده می‌شود ولی اکثر بیماران جوان هستند و کمتر از ۴۰ سال سن دارند. آقایان و خانم‌ها به یک نسبت مبتلا می‌شوند. شیوع بیماری ۱ تا ۲ نفر در هزار نفر است.
معمولاً ناحیه‌ی طاسی با موهای اطراف پوشیده و مخفی می‌شود و بیماران به طور اتفاقی مثلاً در آرایشگاه متوجه آن می‌شوند. پوست ناحیه‌ی طاسی صاف و طبیعی است و تنها قطعات کوتاهی از مو در آن دیده می‌شود.
ممکن است ریزش مو در سایر قسمت‌های بدن هم دیده شود. موهای ابروها، مژه‌ها، ریش و سبیل هم در معرض ریزش هستند. حتی به ندرت ممکن است کل موهای سر(آلوپسی توتالیس) و یا کل موهای بدن(آلوپسی یونیورسالیس) بریزد. البته ریزش موی کل سر یا ریزش موهای سراسر بدن بسیار نادر است.

اگر موهای بالای گردن و دور سر به صورت نواری بریزد در اصطلاح پزشکی آن را افیازیس ophiasis می‌نامند. این شکل از ریزش موی سکه‌ای بسیار مقاوم به درمان است.
در بعضی از مبتلایان به ریزش موی سکه‌ای، تغییراتی در سطح ناخن‌ها هم دیده می‌شود. مثلاً ممکن است فرورفتگی‌های کوچک و یا خطوط طولی در یک ناخن یا همه‌ی ناخن‌ها مشاهده شود.

?علت ریزش موی سکه‌ای

هنوز علت دقیق بیماری مشخص نیست، احتمالاً یک عامل ناشناخته باعث تحریک سیستم ایمنی می‌شود. به نظر می‌رسد که سلول هدف سیستم ایمنی، ملانوسیت‌های فولیکول‌های مو هستند زیرا در این بیماری موهای سفید نمی‌ریزد.

اگر از پوست ناحیه‌ی بدون مو نمونه برداری کنیم و در زیر میکروسکوپ بررسی کنیم، تجمع گلبول‌های سفید لنفوسیتی (لنفوسیت‌های T) در اطراف پیاز موها دیده می‌شود. گاهی در خون و در فولیکول‌های مو آنتی بادی یافت می‌شود.

اغلب مبتلایان به ریزش موی سکه‌ای از هر لحاظ سالم هستند ولی همراهی با سایر بیماری‌های سیستم ایمنی مانند التهاب تیرویید، لوپوس، ویتیلیگو، آدیسون، آنمی بدخیم، کولیت اولسرو، دیابت نوع یک، آتوپی(اگزمای سرشتی یا درماتیت آتوپیک، آسم، رینیت آلرژیک)، لیکن پلان و میاستنی گراو گزارش شده است.
ریزش موی سکه‌ای در مبتلایان به سندرم داون بیشتر از افراد دیگر است.

خیلی از بیماران احساس می‌کنند که به دنبال یک شوک روانی یا استرس شدید دچار ریزش موی سکه‌ای شده اند ولی از لحاظ علمی این موضوع اثبات نشده است.
در ریزش موی سکه‌ای پیاز یا همان ماتریکس مو در اثر التهاب آسیب می‌بیند و فولیکول‌های در حال رشد (فاز آناژن) به طور زودرس وارد فاز تلوژن می‌شوند. این واقعه ساقه‌ی مو را نازک و ضعیف می‌کند در نتیجه موها هنگامی که به سطح پوست می‌رسند، می‌شکنند. موهای مبتلا که در حاشیه ناحیه طاس باقی مانده‌اند قاعده باریک و ساقه طبیعی دارند(شبیه علامت تعجب).

?درمان ریزش موی سکه‌ای

طاسی‌های کوچک نیاز به درمان ندارند زیرا رشد مجدد موها ظرف ۳ تا ۱۲ ماه معمول است. البته اگر طاسی در معرض دید باشد بیماران ترجیح می‌دهند زودتر معالجه شوند.
برای درمان از محلول‌های حاوی کورتون یا تزریق کورتون در پوست استفاده می‌شود به همین دلیل بهتر است در مورد طاسی‌های کوچک کمی صبوری کرد تا بهبود یابد.
تزریق کورتون(آمپول تریامسینولون) درون پوست ناحیه بدون مو هر ۴ تا ۶ هفته تکرار می‌شود. پمادهای حاوی آنترالین نیز تاثیر خوبی دارد.
اخیراً از تابش لیزر اگزایمر هم برای تحریک رویش موها استفاده می‌شود.

می‌توان درکنار درمان‌های اصلی از محلول ماینوکسیدیل استفاده کرد. موهای جدید در ابتدا نازک و سفیدرنگ هستند ولی به تدریج رنگ و جنس اولیه را پیدا می‌کنند.

سیر بیماری غیرقابل پیش بینی است. ممکن است ریزش مو فقط به همان یک بار ختم شود و یا بعد از بهبود یک ناحیه موهای ناحیه دیگری بریزد و این مساله چندین بار تکرار شود و سال‌ها طول بکشد.
در طاسی‌های کوچک اگر علیرغم درمان، موها بعد از ۱ تا ۲ سال رشد نکند می‌توان کاشت مو انجام داد.

برای درمان طاسی‌های بزرگتر روش‌های درمانی زیر وجود دارد:

✔۱. حساس سازی تماسی پوست سر با دیفن سیپرون(ایمونوتراپی موضعی)

✔۲. بستری کردن بیمار و تزریق کورتون با دوز بالا (پالس کورتون)

✔۳. شیمی درمانی

✔۴. نور درمانی

متاسفانه در طاسی‌های خیلی وسیع پاسخ افراد به درمان خوب نبوده و یا موها چند ماه بعد از درمان دوباره می‌ریزند. این افراد تحت استرس شدید بوده و مجبورند سال‌ها از روش‌های آرایشی مانند کلاه گیس یا تاتو استفاده کنند. البته بیماران نباید هیچ وقت ناامید شوند زیرا ممکن است روزی موها خودبخود یا با درمان‌های جدیدتر دوباره رشد کند.

انجمن حمایت از بیماران آلوپسی آره آتا

سها صادقی